Nieuws

Netwerk Kwetsbare Ouderen Zuid-Kennemerland

Kwetsbare ouderen zijn meer dan hun ziekte of aandoening. In het Netwerk Kwetsbare Ouderen Zuid-Kennemerland staat de mens centraal. Alle partijen die bij kwetsbare ouderen betrokken zijn – professionals én vrijwilligers – doen mee. Daar komen pragmatische oplossingen uit die werken. Voor 2019 zet het netwerk daarom in op uitbreiding. Carolien Koning, voorzitter van de regiegroep: “We nodigen de gemeenten uit de regio Zuid-Kennemerland die zich nog niet hebben aangesloten graag uit om mee te doen.”

In Nederland is de ketenaanpak rondom een ziekte of aandoening sterk vormgegeven. Hartstikke goed, zegt Carolien Koning, naast voorzitter van de regiegroep van het Netwerk Kwetsbare Ouderen Zuid-Kennemerland ook bestuurder van Zorggroep Reinalda. ‘Maar wel wat eenzijdig. Wij vinden eigenlijk dat de mens centraal hoort te staan, niet de ziekte. De vraag ‘wat is er met dit individu aan de hand?’ moet leidend zijn. Het Netwerk Kwetsbare Ouderen Zuid-Kennemerland wil ouderen vanuit dat perspectief ondersteunen. Vanzelfsprekend gebeurt dat in samenwerking. Want er is niet langer sprake van alleen een medisch vraagstuk, ook het sociaal domein speelt een belangrijke rol. Juist deze samenwerking maakt dat ons netwerk aanvullend is op de bestaande structuren.’

Think big, start small, move fast
Maar ook de aanpak is anders. ‘We hebben geen enorm bestuurlijk apparaat opgetuigd, maar het klein gehouden’, licht Carolien toe. ‘Met een bescheiden regiegroep en 3 werkgroepen. Eerst inventariseerden we wie betrokken zijn bij kwetsbare ouderen. En vooral welke knelpunten die betrokkenen – professionals en vrijwilligers – ervaren om de juiste zorg op de juiste plek op het juiste moment te geven. Die knelpunten hebben we geclusterd en op basis daarvan zijn de 3 werkgroepen gestart.’ Volgens de methode ‘Think big, start small, move fast’ kregen die werkgroepen de opdracht de top 3 van de problemen zo pragmatisch mogelijk samen op te lossen. En omdat alle partijen een bijdrage leveren, is afgesproken dat geld geen issue is. We hebben een gezamenlijk doel: de zorg en ondersteuning van kwetsbare ouderen beter inrichten.’

Indicaties en respijtzorg
Het netwerk startte in 2018 en de eerste bescheiden successen werden datzelfde jaar al geboekt. De werkgroep crisishulp, specifieke doelgroepen en veilig thuis ontdekte bijvoorbeeld dat de vertraging op sommige indicaties van het CIZ makkelijk te verhelpen was. ‘Er bleek een verschil te zijn tussen aanvragen door zorgverleners en aanvragen door familieleden’, vertelt Audrey van Schaik, bestuurder bij Kennemerhart. ‘Zorgverleners kunnen spoed inzetten. Huisartsen wisten dat niet en lieten familieleden zelf de aanvraag doen. Inmiddels heeft ook het CIZ verbeterslagen gemaakt waar wij van profiteren.’ Een ander voorbeeld: op dit moment brengt de werkgroep in kaart welke organisaties respijtzorg bieden en hoe vaak ze dat in 2018 deden. Maar ook hoe vaak ze niet konden leveren. Omdat welzijn, de gemeente Haarlem, Wijkgerichte zorg (en daarmee de huisartsen), Spaarne Gasthuis en de VVT-instellingen allemaal in het netwerk vertegenwoordigd zijn, kunnen we dit knelpunt nu direct oppakken. Voor mij is die slagkracht de grote winst van het netwerk.’

Signalen eerder ontdekken
De werkgroep informatievoorziening en vroegsignalering maakte een signaleringskaart voor iedereen die wel eens met kwetsbare ouderen te maken heeft. ‘Er was al een signaleringskaart voor professionals’, zegt Camilla Waelen van Alzheimer Nederland. ‘Maar als ouderen eenmaal bij een professional zijn, is daar doorgaans al heel wat aan voorafgegaan. Beter is het signalen eerder te ontdekken. Maar om te kunnen signaleren moeten mensen wel de juiste informatie hebben.’ De werkgroep herschreef het kaartje in burgertaal en ondersteunt de uitvoering van trainingen. Nu eerst voor huishoudelijk hulpen, vrijwilligers en medewerkers van woningbouwcorporaties. En als dat goed loopt, wil de werkgroep uitbreiden naar bijvoorbeeld de horeca, het openbaar vervoer en kappers.

In de wijken en buurten
Ook de werkgroep netwerkversterking en mantelzorgondersteuning richt zich op de omgeving van de kwetsbare ouderen en mantelzorgers. “Wij begeven ons echt in de wijken en buurten”, zegt Annet Hilgersom, mantelzorgconsulent bij Tandem, het centrum voor mantelzorgondersteuning. “Zo maakte Burenhulp Haarlem per wijk een sociale kaart voor het burennetwerk: waar kun je terecht in de buurt? Handig voor professionals, maar zeker ook voor buurtbewoners zelf.” De werkgroep wil professionals uit zorg en welzijn laten aansluiten bij de informele steun die er al is en deze waar nodig ondersteunen. “We kijken nu of een aanpak als het Buurtbloemetje in de Slachthuisbuurt een goede insteek is. Een mooie manier om bewoners te informeren en verbinding te leggen.”

Persoonlijk contact
Het zijn prachtige concrete voorbeelden, die een kentering in gang zetten. Maar minstens zo belangrijk vindt Carolien Koning wat daar nog ‘boven’ ligt. “Doordat het sociale en het medische domein in de regiegroep met elkaar aan tafel zitten, leren ze elkaar kennen. En kunnen ze elkaar ook makkelijker vinden. Persoonlijk contact en inzicht in wat een ander doet zijn ontzettend belangrijk.” Daarom wil Carolien kijken of ze in 2019 ook in de werkgroepen meer kruisbestuiving tot stand kan brengen. “In de huidige samenstelling van de werkgroepen zie je toch weer een waterscheiding tussen het medische en sociale domein. We kijken nu hoe we dat kunnen veranderen.” Ook hoopt Carolien in 2019 de andere 4 gemeenten uit de regio Zuid-Kennemerland enthousiast te maken voor het netwerk. “Nu is alleen de Haarlem aangesloten. Mochten de gemeenten dit lezen: jullie zijn van harte welkom!”

Deel deze pagina:

Ander nieuws

Ontvang ons nieuws

Wilt u op de hoogte gehouden worden van onze locaties, nieuws en activiteiten? Schrijft u zich dan hier in voor onze nieuwsbrief:

Inschrijven nieuwsbrief
Meerkeuze *
Bezig met versturen